Radio 1 lanceert 'Ongesteld': een podcast over menstruatie

Maandag 17 mei – Een vrouw bloedt gemiddeld 2000 dagen in haar leven. Toch zwijgen we het liefst over menstruatie. Nochtans ondervinden 8 op de 10 vrouwen last van hun cyclus. Waar komt dat taboe vandaan? Wat is een 'normale' menstruatie en wanneer heb je een probleem? Welke impact hebben hormonen op je gezondheid en je gemoed? En waarom menstrueren vrouwen eigenlijk, terwijl er nauwelijks diersoorten zijn die ons dat nadoen? In de vierdelige podcast Ongesteld stelt wetenschapsjournalist Liesbeth Gijsel alle 'ongestelde vragen' over menstruatie. Vrouwen vertellen hun verhaal. Experts geven tekst en uitleg.

Liesbeth Gijsel (hoofdredacteur Eos Psyche&Brein): "We weten verrassend weinig over menstruatie, hormonen en de cyclus. Terwijl ze zoveel impact hebben. Ze maken je sociaal of net teruggetrokken of prikkelbaar, ze bepalen of je je goed kunt concentreren of niet, geven je buikpijn en hoofdpijn… Ik vraag me na het maken van deze podcast zelfs af in hoeverre die hormonen mijn persoonlijkheid bepalen."

Taboe of feminisme?

Hannah (16) merkt dat menstruatie toch nog altijd taboe is. "Ik ga niet voor de hele speelplaats roepen dat ik mijn maandstonden heb." Dat taboe, daar zit het feminisme voor iets tussen, vertelt historica Kaat Wils. Gynaecoloog Hendrik Cammu zet alle voor- en nadelen van de pil op een rijtje. Sarah (38) vertelt dat ze in de dagen voor haar menstruatie verandert in een depressieve, overprikkelde vrouw. En, speciaal voor de mannen: een experiment om te ondervinden hoe menstruatiepijn voelt. 

Ongesteld is een podcast over leven volgens je cyclus, menstruatieverlof, de pil, endometriose, hormonen en de overgang. De podcast is een samenwerking tussen Eos Wetenschap en Radio 1.

Aflevering 1: Waarom is menstruatie taboe?

Hannah is 11 als ze de eerste keer haar regels krijgt. "Ik vond het zo oneerlijk, ik was de eerste van mijn klas. Voor mij was het een vergiftigd geschenk." Hoe voelt dat, die eerste keer? En krijgen meisjes wel op tijd voorlichting? Ook in de 21ste eeuw wordt er nog altijd niet openlijk gepraat over menstruatie. Het feminisme heeft menstruatie bespreekbaar gemaakt, maar het taboe blijkt, verrassend genoeg, ook een product van de vrouwenbeweging te zijn, vertelt historica Kaat Wils. En het zorgt ervoor dat meisjes en vrouwen soms niet om maandverband durven te vragen. Terwijl 1 op de 8 Vlaamse meisjes soms geen geld genoeg heeft om menstruatieproducten te kopen.

Aflvering 2: Is de pil veilig?

Zoë (25) heeft al jaren twijfels bij de pil. "Ik nam een week de pil, en toen moest ik plots, op weg naar mijn kot, keihard huilen. Twee uur aan een stuk bleven de tranen komen." Hoofdpijn, onverklaarbare huilbuien, trombose, je libido dat een duik neemt. De lijst met nevenwerkingen van de pil is eindeloos. Is ze wel gezond? En bestaan er goede voorbehoedsmiddelen zonder hormonen? Gynaecoloog Hendrik Cammu zet alles op een rijtje. Tegelijk kunnen natuurlijke hormonen ook voor problemen zorgen. Dat weet Sarah (38) maar al te goed. Zij lijdt aan premenstruele dysfore stoornis en heeft elke maand zwarte dagen, waarop ze extreem prikkelbaar en depressief is.

Aflevering 3: Hoeveel pijn is normaal?

Babs (39) richt haar leven en werk in zodat ze comfortabel door haar menstruatie komt. "Als ik ongesteld ben, ben ik steeds op mijn hoede voor doorlekken. En ik neem pijnstillers, want anders lukt het niet." Blijven werken of studeren tijdens die dagen van de maand, het is vaak niet evident. Pijn hoort erbij, denk je dan. Maar veel pijn kan wijzen op endometriose, een aandoening waar 1 op de 10 vrouwen aan lijdt. Expert Carla Tomassetti legt het verschil uit tussen 'normale' en 'abnormale' menstruatiepijn.

Aflevering 4: Wanneer ben je in de overgang?

"Ik ben een zwangerschapstest gaan halen." Bij Annemie (51) viel het kwartje niet meteen toen haar maandstonden uitbleven en ze af en toe een zweetaanval kreeg. Een zwangerschap was het niet. Ze was in de overgang. Die kan tot 12 jaar duren, en gaat niet alleen gepaard met opvliegers, maar ook met hartkloppingen, angsten en geheugenproblemen. Is hormoontherapie aan te raden? Expert Herman Depypere en menopauzeconsulent Ruth Delbeke geven uitleg en tips.

Ongesteld: vanaf nu te beluisteren via de app van Radio 1, op radio1.be of via een favoriete podcast-app. De reeks is deze week te horen in Zandman.

Zandman: van maandag tot en met donderdag om 22.00 uur op Radio 1.